دستورالعمل نحوه نظارت بر سازمانهاي مردم‌نهاد

دستورالعمل نحوه نظارت بر سازمانهاي مردم‌نهاد

گروه اطلاع رساني يزدفردا :موضوع آئين‌نامه اجرايي تأسيس و فعاليت سازمانهاي مردم‌نهاد به شماره 27862/ت 31281هـ

مورخ 8/5/84 تصويب‌نامه هيأت وزيران

كليات

به منظور اجراي فصل چهارم آئين‌نامه اجرايي تأسيس و فعاليت سازمانهاي مردم‌نهاد به شماره 27862/ت 31281 هـ مورخ 8/5/1384 و نظارت بر حسن اجراي تكاليف قانوني سازمانهاي مردم‌نهاد مرجع صدور پروانه (وزارت كشور) بعنوان ناظر عام و حسب مورد دستگاه تخصصي ذيربط بعنوان مرجع نظارتي تخصصي بر اساس آئين‌نامه اجرايي فوق و قوانين و مقررات موضوعه با تشكيل كميته نظارت به رياست دبير هيأت مركزي نظارت بر سازمانهاي مردم‌نهاد، اقدام به اخذ گزارش و نظارت بر عملكرد سازمانهايي كه به استناد آئين‌نامه اجرايي فوق‌الذكر پروانه فعاليت دريافت نموده‌اند، خواهند نمود.

ماده 1-

مراجع نظارتي در اين دستورالعمل به شرح ذيل اقدام به نظارت و بازرسي مي‌نمايند:

الف) نظارت و بازرسي ساليانه، كه در پايان هر سال و به صورت عادي بر اساس مقررات و اساسنامه سازمان صورت مي‌پذيرد.

ب) نظارت مستمر، كه در طول سال حسب مورد و تشخيص مرجع صدور پروانه و دستگاه تخصصي ذيربط از سازمان، بعمل مي‌آيد.

ج) نظارت فوق‌العاده، كه بر اساس درخواست هر يك از اعضاء هيأت نظارت و يا وصول شكايت از سوي هر يك از اعضاء هيأت‌مديره، بازرسين و يا ساير اعضاء و همچنين حسب مورد در صورت اطلاع از نقض قوانين و مقررات توسط مديران و يا مسؤلان سازمان صورت مي‌پذيرد.

تبصره 1- اعضاء كميته نظارت به موجب حكم دبير هيأت مركزي نظارت بر سازمانهاي مردم‌نهاد كشور به عضويت كميته منصوب مي‌گردند.

تبصره2 - هيأت نظارت مركزي و دستگاه نظارت تخصصي در صورت اطلاع از وقوع جرم در سازمان، موضوع را براي رسيدگي به اطلاع مدعي‌العموم خواهد رساند.

نحوه نظارت

ماده 2-

نظارت بر فعاليت سازمانهاي مردم‌نهاد توسط مرجع صدور پروانه و دستگاه تخصصي ذيربط به شرح ذيل صورت مي‌پذيرد:

الف) نظارت بر فعاليت سازمانهاي از طريق دريافت گزارش ساليانه و موردي.

ب) نظارت بر مصوبات سازمانهاي مردم‌نهاد از طريق شركت در مجامع، بررسي مصوبات، ترازنامه مالي، گزارش هيأت مديره و بازرس.

ج) نظارت تخصصي از طريق دستگاه تخصصي ذيربط در خصوص اجراي اهداف مندرج در اساسنامه.

ح) نظارت بر برگزاري به موقع مجامع عمومي و انجام تشريفات اداري براي اطلاع‌رساني اعضاء بر اساس مفاد اساسنامه.

د) نظارت بر حسن اجراي مفاد آئين‌نامه اجرايي تأسيس و فعاليت سازمانهاي مردم‌نهاد و اساسنامه سازمان.

ذ) نظارت بر چگونگي جذب كمك‌هاي داخلي و خارجي و هزينه‌هاي سازمانهاي مردم‌نهاد.

تبصره1 – توانمندسازي بازرسين سازمانها و آموزش آنان و همچنين نحوه همكاري و تعامل با مراجع نظارتي از طريق دبيرخانه هيأت نظارت صورت مي‌پذيرد.

تبصره 2- هيأت نظارت مي‌تواند حسب مورد از بازرسين سازمانهاي مردم‌نهاد با توجه به تخصص و توانايي آنها در صورت داوطلب بودن بازرسين براي نظارت بر سازمانهاي مردم‌نهاد با حكم دبير هيأت مركزي همكاري نمايد.

تبصره 3- گزارش نمايندگان هيأت نظارت در صورتي قابل استناد است كه مورد وثوق هيأت نظارت باشد.

ماده 3-

در صورتي كه هر يك از مراجع نظارتي (مرجع صدور پروانه و دستگاه تخصصي ذيربط) در نظارت و بازرسي خود هرگونه تخلف از مقررات آئين‌نامه و اساسنامه سازمان و يا عدم اجراي تكاليف قانوني مقرر را مشاهده نموده‌اند، موظفند موضوع را به ضميمه گزارش به هيأت نظارت حسب مورد (ملي، استان و شهرستان) گزارش نمايند، هيأت نظارت برابر مقررات و به نوبت به موضوع رسيدگي خواهد كرد.

تبصره 1- در صورتي كه موضوع گزارش مربوط به تخلف سازمان در خصوص عملكرد تخصصي باشد، دستگاه تخصصي مربوطه حسب مورد و حوزه فعاليت با داشتن حق رأي بعنوان عضو در هيأت مركزي نظارت شركت مي‌نمايد.

تبصره 2- هيأت نظارت مركزي حسب مورد براي ارائه گزارش و توضيحات از سازمان حسب مورد دعوت بعمل مي‌آورد.

ماده 4-

سازمان موظف است امكان دسترسي بازرسان مرجع صدور پروانه و دستگاه تخصصي ذيربط را به اطلاعات و اسناد خود فراهم كند. بازرسان مراجع مذكور نيز بايد در حضور نماينده سازمان اسناد و اطلاعات را بررسي نمايند. نحوه بررسي بايد به گونه‌اي باشد كه به وظايف سازمان خللي وارد نيايد.

بازرسين مي‌توانند از اسناد رونوشت تهيه نمايند. خارج كردن اصل اسناد از سازمان در راستاي نظارت و بازرسي جز به حكم دادگاه صالح ممنوع است.

ماده 5-

مصوبات هيأت نظارت با اكثريت آراء اعضاء قابل اجرا مي‌باشد.

ماده 6-

هيأت نظارت پس از وصول گزارش به ترتيب در رابطه با محدوده فعاليت سازمان در صورت احراز تخلف به شرح ذيل اقدام به صدور رأي مي‌نمايد.

الف) تذكر شفاهي با مهلت يكماهه براي اصلاح وضعيت

ب) تذكر كتبي با درج در پرونده با مهلت يكماهه براي اصلاح وضعيت

پ) تعليق پروانه فعاليت براي مدت سه ماه

ت) تقاضاي لغو پروانه فعاليت از دادگاه در صورت عدم اصلاح وضعيت

تبصره 1- تصميمات هيأت نظارت توسط مسؤل دبيرخانه هيأت نظارت به مسؤلان سازمان ابلاغ و در پرونده ثبت مي‌شود.

تبصره 2- سازمان مي‌تواند از تصميمات هيأت نظارت به ديوان عدالت اداري طرح دعوي نمايند.

تبصره 3- هيأت نظارت بطور ساليانه در روز جهاني داوطلب اسامي سازمانهاي مردم‌نهاد موفق در حوزه‌هاي فعاليت ملي، استاني و شهرستاني را به همراه گزارش عملكرد آنها براي تشويق منتشر مي‌نمايد.

تبصره 4- مراتب مذكور در بند ب و ت توسط دبير هيأت نظارت براي ثبت در پرونده سازمان براي اطلاع مراجع ثبتي اعلام مي‌گردد.